Miechów Atrakcje: Bazylika w Miechowie, Klasztor Bożogrobców, Replika Grobu Bożego, Kasztanka Józefa Piłsudskiego

Bazylika Grobu Bożego w Miechowie została wzniesiona na autentycznej ziemi przywiezionej w workach z góry Golgoty w 1163 r. przez rycerza Jaksę. W Sanktuarium znajduje się najstarsza replika Grobu Chrystusa z ok. 1530 roku, przez co w średniowieczu miejsce to należało do najważniejszych ośrodków pielgrzymkowych na ziemiach Polski.

Od drewnianego kościoła do Bazyliki w Miechowie

Książę Jaksa Gryfit z Miechowa był jednym z nielicznych krzyżowców pielgrzymujących do Ziemi Świętej. W 1163 roku wraz z nim przyjechał do Polski zakonnik Marcin Gallus, który wzniósł w Miechowie drewniany kościół z niewielkimi budynkami klasztornymi. Świątynia dwukrotnie była rozbudowywana z uwagi na rozwój Zakonu Bożogrobców w Miechowie. Na przełomie XIV i XV wieku kościół stał się trzynawową, trójprzęsłową gotycką świątynią z fragmentami romańskimi z XIII wieku. Obecny wygląd Bazylika w Miechowie zawdzięcza przebudowie w latach 1745-1802.

Bazylika Grobu Bożego w Miechowie

W dniu 3 listopada 1996 r. papież Jan Paweł II nadał parafialnej świątyni w Miechowie miano Bazyliki Mniejszej. Jest to tytuł honorowy, nadawany kościołom wyróżniającym się wartością duszpasterską, pielgrzymkową i zabytkową. Bazylika musiała spełniać wiele warunków. Do jednych z nich należy otwarcie kościoła przez cały dzień. 24 grudnia 1997 r. bp Kazimierz Ryczan ustanowił Miechowską Kapitułę Kolegiacką, dzięki czemu w zabytkowych stallach znów zasiedli kanonicy.

Wnętrze Bazyliki w Miechowie

Do kościoła wchodzi się przez kruchtę z kaplicą Św. Marii Magdaleny i barokowy, marmurowy portal z 1714 roku, który zdobi herb Gryf i herb bożogrobców (podwójny krzyż). Nawa główna w środku bazyliki jest wysoka na 25 metrów i długa na 50 metrów. Po prawej stronie znajduje się ołtarz główny a na lewo jest chór muzyczny. Ściany podzielone są gzymsem na dwie kondygnacje.

Ołtarz główny Bazyliki w Miechowie

Wnętrze Bazyliki w Miechowie jest bogato zdobione i tak urządzone, by przypominać największą tajemnicę jaką jest Zmartwychwstanie. W centralnej części widać otwarty, obramowany głazami grób, w otoczeniu spiętrzonych chmur i glorii, z postacią Jezusa wśród główek aniołów. Po bokach stoją zaskoczeni żołnierze. Można też dostrzec anioła wskazującego na pusty grób a nad całością góruje figura Boga Ojca. Ołtarz główny odzwierciedla scenę Zmartwychwstania.

Ambona w środku Bazyliki w Miechowie

W środku Bazyliki w Miechowie przy lewym filarze zawieszona jest późnobarokowa ambona z 1777 r. Na rogach kosza ambony znajdują się postacie czterech ewangelistów (Marek, Mateusz, Łukasz i Jan). Ambonę zdobią złocone płaskorzeźby ukazujące sceny z życia Chrystusa a na jej daszku jest postać anioła trzymającego tablice mojżeszowe.

Organy kościelne i chór muzyczny

Na wprost ołtarza głównego mieści się chór muzyczny, który zajmuje całą szerokość kościoła. Chór, który ozdobiono bogatą ornamentyką barokową, wsparty jest na czterech filarach. Organy kościelne zawierają 12 zespołów piszczałek w części środkowej (w nawie głównej) oraz po trzy zespoły w nawach bocznych. Wykonane są w stylu barokowo-klasycystycznym. Całość upiększa postać św. Cecylii – patronki śpiewu i muzyki kościelnej. Pod chórem znajduje się malowidło ścienne pochodzące z okresu przed 1379 r. Obraz ukazuje Chrystusa ukrzyżowanego wraz z Mariami. Obok stoi św. Jan i rycerz.

Replika Grobu Chrystusa w Miechowie

W Bazylice w Miechowie, na wewnętrznym dziedzińcu, znajduje się kaplica z Grobem Pańskim zbudowanym około 1530 roku. Jest to najstarsza na świecie replika Grobu Chrystusa w Jerozolimie. Po wejściu do kaplicy z korytarza na jednej ze ścian widać kopię Całunu Turyńskiego. Na wprost niego jest niewielkie przejście prowadzące do Grobu Pańskiego, który odpowiada opisowi biblijnemu. Łoże grobowe znajduje się po prawej stronie. Trzeba je obejść, zataczając koło. Droga prowadzi pod górę, skąd można spojrzeć na ciało Chrystusa, a potem schodami w dół, by stanąć przy samym grobie. W jednej ze ścian jest wmurowany kamień jerozolimski – pamiątka z wypraw krzyżowych. Miejsce to skłania do zadumy.

Szlaki pielgrzymkowe - Miechowska Droga Św. Jakuba

Zakonnicy już w XII wieku zbudowali Sanktuarium z kopią Grobu Chrystusa, które stało się celem wielu pielgrzymek. Wiązało się to z kultem Grobu Pańskiego oraz możliwością uzyskania odpustów. Obecnie wytyczona została Miechowska Droga Św. Jakuba. Szlak pielgrzymkowy łączy Sanktuarium Grobu Bożego w Miechowie (jedno z najstarszych na ziemiach polskich) z Sanktuarium Św. Jakuba w Więcławicach Starych. Tą trasą, o długości 35 km, na przestrzeni wieków pielgrzymowało tysiące osób, by złożyć hołd i dziękczynienie przy jerozolimskiej kopii Grobu Chrystusa.

Powstanie Zakonu Bożogrobców

W roku 1099 r. Gotfryd de Bouillon osadził przy Bazylice Grobu Bożego w Jerozolimie grupę 20 kanoników świeckich, w celu sprawowania opieki i stróżowania przy Grobie Chrystusa. 15 lat później powstało zgromadzenie bożogrobców. Kilku braci ze Zgromadzenia Zakonnych Stróżów Grobu Chrystusowego w Jerozolimie przybyło do Polski, by zbudować klasztor z kościołem w Miechowie. W czasach największej świetności żyło około 60 zakonników o czym świadczy 60 pojedynczych cel w głównym budynku 60 pojedynczych cel. Liczebność zaś wszystkich zakonników szacuje się na około 150-180.

Zakon Bożogrobców w Miechowie

Zakon Bożogrobców w Miechowie szczycił się wspaniałą biblioteką, archiwum i skryptorium. Powstawały tu dzieła opracowywane przez zakonników. Kasacja zakonu nastąpiła w 1819 r. Zaborcy przejęli cały majątek bożogrobców. Kanonicy miechowscy przyczynili się do rozpowszechnienia kultu Triduum Paschalnego. Są autorami liturgii i to dzięki nim okres Wielkiej Nocy obchodzi się tak uroczyście. Dla ożywienia kultu męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa wykonano na wieży Bazyliki w Miechowie figurę Chrystusa Zmartwychwstałego, którą poświęcono 04.11.2006 r.

Zespół Klasztorny Bożogrobców w Miechowie

Bazylika Grobu Bożego jest częścią zespołu klasztornego bożogrobców w Miechowie. Za ogrodzeniem znajduje się: dom generałów zakonu, baszta, kościół i klasztor, którego pomieszczenia są w części wykorzystywane przez sąd, prokuraturę i ośrodek kultury. Dawne cele zakonników są obecnie remontowane. Zakon bożogrobców, którzy w Miechowie gospodarowali ponad 700 lat, uległ kasacji w 1819 r. Obecnie w jednym z budynków działa Dom Zakonny Zgromadzenia Sióstr Benedyktynek Misjonarek. Po dawnym Zakonie Rycerskim Świętego Grobu Bożego w Jerozolimie została tablica pamiątkowa i flaga z czerwonym krzyżem.

Zamek Generałów Zakonu

W kompleks budynków zespołu poklasztornego wchodzi tzw. Zamek Generałów Zakonu z sienią przejazdową. przez którą wjeżdżało się na wewnętrzny dziedziniec klasztoru. Obiekt ten był remontowany po pożarach w latach 1506 i 1544. Zamek Generałów Zakonu został pokryty gontem, a wnętrze obiektu otrzymało jednolitą manierystyczną formę. Niestety pożar z 1745 r. doszczętnie zniszczył kościół i budynek zamku. Został odnowiony w stylu późno barokowym. Kamienne murowane ogrodzenie łączy Zamek Generałów Zakonu z nakrytą dachem namiotowym wieloboczną basztą, która miała znaczenie dekoracyjne.

Muzeum Ziemi Miechowskiej

Atrakcją Miechowa o wartości historycznej jest Muzeum Ziemi Miechowskiej, które mieści się przy Sanktuarium. Na potrzeby Muzeum został przeznaczony budynek Domu Generałów Zakonu Bożogrobców. 14 stycznia 2023 odbyły się uroczyste obchody jubileuszu 10-lecia otwarcia muzeum. Wewnątrz ośrodka kulturowego jest stała ekspozycja tkanin z jedwabiu i paramentów liturgicznych ze skarbca Miechowitów. Ukazana jest tu także Droga do wolności 1863-1918 i powstanie listopadowe.

Kasztanka ulubiona klacz Józefa Piłsudskiego

Na miejskim rynku w Miechowie znajduje się pomnik Kasztanki - wiernej klaczy Józefa Piłsudskiego. Została podarowana Marszałkowi w 1914 r. właśnie w tym miejscu. Maria Romerowa, z pobudek patriotycznych podarowała Brygadzie Legionów kilka koni. Wśród nich była niezbyt wysoka klacz o maści kasztanowej z białą strzałką na głowie - Fantazja. To właśnie ją wybrał Józef Piłsudski na swojego wierzchowca. Zmienił jej imię na Kasztanka. Pomnik “Mała Kasztanka” na rynku w Miechowie stał się ciekawą atrakcją dla dzieci, które chętnie fotografują się na jej grzbiecie. W tle widać Bazylikę Grobu Bożego w Miechowie.

czas na przygodę, ruszaj w trasę

dla waszej wygody, wystarczy kliknąć w mapkę, wpisać miejsce aktualnej lokalizacji, wyznaczyć trasę i cieszyć się podróżą