Sanktuarium w Wambierzycach Bazylika z Kalwarią - punkt pielgrzymkowy na szlaku Maryjnym

Nasze filozoficzne przemyślenia o życiu

Spójrzmy na nasze życie przed figurą Matki Boskiej

Szlaki pielgrzymkowe i miejsca kultu religijnego powstały w przeszłości z chęci wyproszenia szczególnych łask za pośrednictwem odwiedzanej patronki lub patrona, z potrzeby okazania wdzięczności za otrzymane błogosławieństwo lub w formie zadośćuczynienia za popełnione występki. Pielgrzymowanie wiązało się też ze składaniem wotum w miejscu docelowym, jakim najczęściej było i jest Sanktuarium. Właśnie takim punktem na Dolnym Śląsku nawiedzanym przez pielgrzymów (motocyklistów, dawców krwi, kolejarzy) stało się Sanktuarium w Wambierzycach. Zaciekawiła nas jego historia, symbolika a także wybudowane nieopodal stacje i bramy tworzące Kalwarię.

Sanktuaria Maryjne - nasze dziedzictwo

Niewielka wieś Wambierzyce położona jest w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim. Stała się znanym ośrodkiem pielgrzymkowym i turystycznym z powodu cudownej figurki Matki Boskiej, która pochodzi z końca XIV w. Tytuł Wambierzyckiej Królowej Rodzin został jej nadany w 1980 roku przez kardynała Stefana Wyszyńskiego. Początki kultu Maryjnego w tym miejscu sięgają roku 1218, kiedy to niewidomy Jan z Raszewa odzyskał wzrok. Całymi dniami modlił się przed figurką Maryi z Dzieciątkiem, zawieszonej na lipie. Wieść o dokonanym cudzie rozeszła się po okolicy, co spowodowało napływ pielgrzymów i wywołało potrzebę postawienia kamiennego ołtarza z kropielnicą i lichtarzem. 50 lat później wybudowano drewniany kościół. Świątynia wielokrotnie odradzała się z popiołów. Do dziś zachował się jej barokowy wystrój z 1720 roku.

Bazylika - symboliczne schody

W 1926 roku kościół otrzymał tytuł Bazyliki mniejszej, za wyróżnianie się wartością zabytkową, liturgiczną. Od 1218 stało się miejscem szczególnego kultu, uznanym za święte (Sanktuarium od łac. sanctuarium z sanctus „święty”), często odwiedzanym przez pielgrzymów. Kościół znajduje się na wzgórzu, gdzie w XII wieku postawiono figurkę Matki Boskiej. Prowadzą do niego liczne bramy i kamienne schody inspirowane biblijną symboliką. W sumie jest 57 stopni, podzielonych na trzy kondygnacje.

9 stopni oznacza liczbę chórów anielskich (Serafiny, Cherubiny, Trony, Panowania, Cnoty, Moce, Zwierzchnictwa, Archanioły i Anioły), znajdują się na najniższym poziomie i są najszersze
33 stopnie nawiązują do lat życia Chrystusa na Ziemi i są położone w środkowym ciągu
15 stopni to wiek Maryi w chwili poczęcia Dzieciątka Jezus, najwęższe i zarazem najwyżej wzniesione schody prowadzące przed figurę Matki Boskiej Wambierzyckiej z połowy XVIII wieku.

Z zewnątrz ogrom kościoła przytłacza

Potęgę Bazyliki poczuliśmy patrząc na nią z zewnątrz. Zaparkowaliśmy z tyłu Kościoła w Wambierzycach, ponieważ przy głównej ulicy brakowało miejsc postojowych. Z tej strony mogą pielgrzymować osoby na wózku inwalidzkim. Droga wiedzie w dół i nie wymaga pokonywania wysokich schodów. Od razu weszliśmy na poziom pierwszy i z góry mogliśmy patrzeć na ludzi mikroskopijnej wielkości. Wszystko zaledwie z poziomu schodów. Fasada budynku ma 52,5 m wysokości i jest zachowana w stylu późnego renesansu. Pałacowy charakter nadaje Bazylice górny ciąg balustrady, przyozdobiony kamiennymi postaciami apostołów.

Czy wnętrze monumentalnej bazyliki może być przytulne?

Po wejściu do środku naszą uwagę przykuło wydzielone pomieszczenie, gdzie można było skorzystać z sakramentu pokuty. A po jego przejściu ogromne zaskoczenie…

Wnętrze Sanktuarium w Wambierzycach było niewielkie, utrzymane w stylu barokowym. Owszem było mnóstwo malowideł, rzeźb i obrazów ale przestrzeń wydawała się dużo mniejsza niż nasze o niej wyobrażenie. Zaczęłam liczyć ławki. Miejsc siedzących było na zaledwie 200-300 osób. I może właśnie dlatego nie przytłoczyła nas wielkość Bazyliki wewnątrz, ale ujęła za serca prostota i rodzinna atmosfera jaką odczuwają przed obliczem Matuchny wszyscy pątnicy.

Figura Matki Boskiej Wambierzyckiej na Ołtarzu

Figurka Matki Boskiej z końca XIV w. została umieszczona w centralnym punkcie ołtarza głównego. Ma 28 cm wysokości i wykonana jest z drewna lipowego w stylu gotyckim. Cudowna rzeźba przedstawia całą postać Maryi ubraną w czerwoną sukienkę i biało-niebieski płaszcz. Matka Boska w prawej ręce trzyma Syna a w lewej owoc, po który sięga nagie Dzieciątko Boże. Wambierzycka Królowa Rodzin ubierana jest w tzw. “sukienkę” w różnych kolorach nawiązujących do danego święta lub okresu liturgicznego. My mieliśmy okazję ujrzeć cudowną figurkę w białej sukience w wigilię Święta Wniebowzięcie NMP. W ślad za naszym duchem podążyły ku górze oczy zaciekawione bogato zdobioną kopułą, wypełnioną plafonami z Pasją Chrystusa a także Wniebowstąpieniem, Zesłaniem Ducha Świętego i z koronacją Maryi w samym środku.

Kalwaria wambierzycka "dolnośląska Jerozolima"

Po wyjściu z Sanktuarium Maryjnego, położonego na wzniesieniu Syjon, po drugiej stronie ulicy na górze “Kalwaria” postawiono pierwszą stację Męki Pańskiej: “STATIO I - Jezus na Śmierć skazany”. Przeglądając plan dolnośląskiej Jerozolimy możemy znaleźć położenie stacji i kapliczek nawiązujących do biblijnych nazw jak: Góra Kuszenia (4 stacje) \ Galilea (2) \ Betania (2) \ Jerozolima (32) \ Góra Oliwna (5) \ Góra Kalwaria (19) \ Góra Oliwna (2) \ Góra Tabor(3) \ Góra Synaj (8) \ Bazylika (7). Przejście przez całą trasę w skupieniu zajmuje od czterech do pięciu godzin.

Ciekawe kapliczki i inne obiekty na szlaku kalwaryjnym

Dodatkowo na szlaku kalwaryjnym można spotkać takie obiekty jak: Brama Świątyni, Syjonu, Beniamina, Betanii, św. Szczepana, Kapłańska, Lithostrotos, Owcza, Getsemani, Stara, Gihonu, Golgoty, Źródło Gihon, Monument z prawdami wiary, Pustelnię, Kaplicę św. Ignacego, Studzienkę Matki Bożej oraz Pomnik Paschasiusa Osterberga. To z jego inicjatywy zostały wzniesione pierwsze kaplice w 1683 roku z nietrwałego budulca. Kalwaria była regularnie przebudowywana na przestrzeni wieków. Symboliczną nazwę nadano także przepływającemu przez Wambierzyce potokowi - to Cedron. Układ okolicznych wzgórz i kaplice kalwaryjne odwzorowują Święte Miasto - Jerozolimę przeniesioną na teren Dolnego Śląska. Nad całością góruje monumentalna budowla z krużgankami, wzorowana na jerozolimskiej świątyni Salomona.